Ο Φιλοπρόοδος Όμιλος Βροντάδου συμμετέχοντας στις εκδηλώσεις του ICOM για τη Διεθνή Ημέρα Μουσείων που φέτος είχε επιλέξει το θέμα «Μουσεία και Μνήμη» οργάνωσε στις εγκαταστάσεις του την Κυριακή 15 Μαΐου 2011 και ώρα 10.30 π.μ. την εκδήλωση «Μουσικές παραδοσιακές μνήμες».Κατά τη διάρκειά της το Μουσείο υποδέχθηκε επίσημα τη νεοαποκτηθείσα Συλλογή Παραδοσιακών Οργάνων που δωρήθηκαν από το φίλο του Ομίλου Παντελή Αδαμ. Σαλιάρη.
Την εκδήλωση άνοιξε ο πρόεδρος του Φ.Ο.Β. Πολύδωρος Στείρος ο οποίος καλοσώρισε τους προσκεκλημένους Δέσποινα Λούρου Πρόεδρο της Τ. Κοινότητας Βροντάδου, Νικόλαο Λεοντάρα περιφεριακό Σύμβουλο, κ. Φραγκιαδάκη Διευθυντή της Μουσικής Μπάντας του Στρατού εκπρόσωπο του Ταξιάρχου, τις Αγγελική και Ηρώ Αναστασάκη Αντιπρόεδρο και Γ. Γραμματέα της ΠΕΚΕΒ, τους Δημοτικούς Συμβούλους Δημήτριο Μάντικα, Μάρκο Σκούφαλο και Κλαίρη Κωστάλα, τον κ. Παύλο Καλογεράκη, την αρχιτέκτονα Μαρία Ξύδα, τον δωρητή και φίλο Παντελή Α. Σαλιάρη τους προσκεκλημένους μουσικούς του Μουσικού Σχολείου Χίου Αντώνιο Βερβέρη, Αλέξανδρο Αγγουριδάκη και Παντελή Λύκο τους γονείς και τους μαθητές του μουσικού σχολείου Χίου και όλους τους φίλους και μέλη του Φ.Ο.Β. που ήταν παρόντα.
Ο Πρόεδρος αναφέρθηκε στην 4η συνεχή χρονιά εορτασμού από τον Φ.Ο.Β. της Διεθνούς ημέρας Μουσείων ο οποίος συμπεριλήφθηκε στο επίσημο φυλλάδιο του ICOM που διανεμήθηκε σ’ όλη την Ελλάδα. Ευχαρίστησε τον Παντελή Α. Σαλιάρη για την ευγενή χειρονομία και ευχήθηκε να βρει μιμητές από φίλους συμπολίτες που έχουν στα σπίτια τους μουσικά όργανα πού στο διάβα του χρόνου διασκέδασαν παρέες και τα οποία θα δωρίζονταν στο Λαογραφικό Μουσείο του Φ.Ο.Β. μαζί με το ιστορικό του κάθε οργανοπαίκτη ώστε να αποτελέσει κειμήλιο της μουσικής παράδοσης του τόπο μας.
Ευχαρίστησε επίσης τη συντηρήτρια Αργυρώ Καλλίτση και τον μουσικό Σταύρο Στείρο για τη συμβολή τους στον καθαρισμό και τη φροντίδα της συλλογής, τους μουσικούς Αντώνη Βερβέρη, Αλέξανδρο Αγγουριδάκη και Παντελή Λύκο και τα παιδιά του Συνόλου κρουστών του Μουσικού Σχολείου Χίου Μαρίνο Γιάννη, Θεριουδάκη Ελένη, Κανελοπούλου Κωνσταντίνα, Ψωμαδάκη Πλάτωνα, Τσαλίκη Ισίδωρο, Κωνσταντίνο Κογιαλό και Χαλκιά Δημοσθένη, τη Διευθύντρια του Μουσικού Σχολείου Χίου Ειρήνη Χούλη, τον Απόστολο Τσαμπαρλή για τη μεταφορά των Μουσικών οργάνων από το Μουσικό Σχολείο Χίου, τη Δημοτική κ
οινότητα Βροντάδου για τη συνδιοργάνωση, και τον Αντώνη Νικολάου για την επιμέλεια της παρουσίασης εικόνων και ήχου από τα Μουσεία Μουσικών οργάνων Βέλγιου και η Αριζόνας με τα οποία ξεκίνησε και η εκδήλωση.
οινότητα Βροντάδου για τη συνδιοργάνωση, και τον Αντώνη Νικολάου για την επιμέλεια της παρουσίασης εικόνων και ήχου από τα Μουσεία Μουσικών οργάνων Βέλγιου και η Αριζόνας με τα οποία ξεκίνησε και η εκδήλωση.Ακολούθησε εισήγηση της Γιασεμής Αμπαζή για την υποδοχή από το Μουσείο του Φ.Ο.Β. της συλλογής …«η Συλλογή μουσικών οργάνων του κ. Παντελή Σαλλιάρη έχει να μας διηγηθεί τη δική της ιστορία, που είναι πρώτα απ΄ όλα η ιστορία και τα ταξίδια του κοσμοπολίτη συλλέκτη της. Συντίθεται από 13 μουσικά όργανα που αντιπροσωπεύουν μνήμες του δωρητή από τα ταξίδια του ανά τον κόσμο. Συναντάμε μουσικά όργανα που βρίσκονται πολύ κοντά στα ακούσματά μας, όπως η τραμπούκα, η τσαμπούνα και η φλογέρα ως και εντελώς άγνωστα στο ευρύ κοινό όπως η εβραϊκή άρπα και το αιγυπτιακό ρεμπάμπ. Η υποδοχή της συλλογής ξεκίνησε τον Οκτώβρη του 2010 με την φωτογράφησή της και την προσπάθεια συντήρησης. Πρόκειται για ένα πολύ σημαντικό κομμάτι που σχετίζεται με την ίδια την ύπαρξη της συλλογής στο χρόνο . Η συντηρήτρια έργων τέχνης Αργυρώ Καλλίτση ανέλαβε από τον Οκτώβριο αυτό το έργο , προχωρώντας στις ανάλογες σωστικές εργασίες. Στο σύνολο της συλλογής έγινε στοιχειώδης καθαρισμός από σκόνες και επικαθήσεις ενώ σε κάποια μουσικά όργανα κρίθηκε αναγκαία και η χρησιμοποίηση ειδικού σκευάσματος γιατί είχαν προσβληθεί από έντομα. Ακολούθησε η επίστρωσή τους με φυσικό βερνίκι μαστίχας μια και μόνο αυτό δεν αλλοιώνει τον παραγόμενο ήχο. Στα πλαίσια της συντήρησης εντοπίστηκε η αναγκαιότητα αντικατάστασης χορδών από αντίστοιχα φυσικά ή συνθετικά υλικά εργασία που ανέλαβε ο μουσικός Σταύρος Στείρος. Ακολούθησε συνέντευξη του δωρητή που παραχωρήθηκε στον Αντώνη Νικολάου και την ομιλούσα, κατά την οποία ο κ. Σαλιάρης μας έδωσε στοιχεία για τη συλλογή και την τεκμηρίωσή της, που συμπληρώθηκε από τον καθηγητή του Μουσικού Σχολείου και υποψήφιο διδάκτωρα του Α.Π.Θ. Αντώνη Βερβέρη. Στη συνέχεια συμπληρώθηκε το δελτίο με στοιχεία για το κάθε μουσικό όργανο και τη φωτογραφία του και τώρα βρίσκεται σε εξέλιξη προσπάθεια για εκθεσιακή παρουσίαση της συλλογής»
Ακολούθως η κ. Αμπαζή αναφέρθηκε στο πώς μπορεί να αξιοποιηθεί μια ακόμη συλλογή και μάλιστα με αντικείμενα εκτός των ορίων της τοπικής ή πολύ περισσότερο και της εθνικής κοινότητας και ποια θέση έχει σε ένα τοπικό μουσείο τονίζοντας ως πρωταρχικούς του στόχους την ανάδειξη της πολιτιστικής ταυτότητας της περιοχής, την ουσιαστική και σταθερή σύνδεσή του με την τοπική κοινότητα και την μετουσίωσή του σε ένα ανοιχτό χώρο διαλόγ
ου και επικοινωνίας. Προς την κατεύθυνση αυτή ανέφερε: Τη δυνατότητα διεύρυνσης της συλλογής με την προσθήκη αυθεντικών λαϊκών μουσικών οργάνων που θα προέρχονται από λαϊκούς καλλιτέχνες του νησιού μας καθώς και τη συντήρηση και έκθεσή τους. Την παράλληλη λειτουργία ειδικού συστήματος ακουστικών με μουσικά ακούσματα των οργάνων που εκτίθενται. Τη συγκέντρωση εποπτικού υλικού όπως , φωτογραφίες, καρτ ποστάλ, γραμματόσημα, χειρόγραφα και παρτιτούρες . Την τοποθέτηση των οργάνων σε τόπο και χρόνο και τη σύνδεσή τους με τους κατασκευαστές και τους μουσικούς που τα χρησιμοποιούσαν, μέσα από φωτογραφικό υλικό, προβολές διαφανειών και βίντεο που θα παρουσιάζουν έθιμα και τελετουργίες όπου κυριαρχεί το τρίπτυχο λόγος – μουσική – χορός. Την οργάνωση εκπαιδευτικών προγραμμάτων, μαθημάτων παραδοσιακής μουσικής, σεμιναρίων, εργαστηρίων, ακόμα και συναυλιών. Τη συνεργασία με μουσεία μουσικών οργάνων και την προώθηση της έρευνας και μελέτης σε θέματα εθνομουσικολογίας καθώς και τεκμηρίωσης και διάδοσης της παραδοσιακής μουσικής. Οι ιδέες είναι ανεξάντλητες και όλες υπηρετούν το ζητούμενο της εποχής μας, την εξωστρέφεια. Όσο για το ενδιαφερόμενο κοινό, οι χιώτες είναι φιλόμουσοι, το Μουσικό Σχολείο αποτελεί πυρήνα με εξειδικευμένους μουσικούς και σαφώς θα ενδιαφέρεται και….τέλος πάντων ζούμε σε ένα κόσμο που με τη συνδρομή της τεχνολογίας έχει γίνει ένα «πλανητικό χωριό». Όπως πολύ χαρακτηριστικά αναφέρει ο Ροζ Ντέιλυ « το 80% των δραστηριοτήτων του «Λαβύρινθου», του Μουσικού Εργαστηρίου του , που βρίσκεται – ας το προσέξουμε – στο Χουδέτσι, ένα ορεινό χωριό του Δήμου Ηρακλείου – γίνονται μέσω διαδικτύου». Μια τέτοια συλλογή μπορεί να εξελιχθεί τελικά σε μοχλό ανάπτυξης, σε πυρήνα ποικίλων δραστηριοτήτων.
ου και επικοινωνίας. Προς την κατεύθυνση αυτή ανέφερε: Τη δυνατότητα διεύρυνσης της συλλογής με την προσθήκη αυθεντικών λαϊκών μουσικών οργάνων που θα προέρχονται από λαϊκούς καλλιτέχνες του νησιού μας καθώς και τη συντήρηση και έκθεσή τους. Την παράλληλη λειτουργία ειδικού συστήματος ακουστικών με μουσικά ακούσματα των οργάνων που εκτίθενται. Τη συγκέντρωση εποπτικού υλικού όπως , φωτογραφίες, καρτ ποστάλ, γραμματόσημα, χειρόγραφα και παρτιτούρες . Την τοποθέτηση των οργάνων σε τόπο και χρόνο και τη σύνδεσή τους με τους κατασκευαστές και τους μουσικούς που τα χρησιμοποιούσαν, μέσα από φωτογραφικό υλικό, προβολές διαφανειών και βίντεο που θα παρουσιάζουν έθιμα και τελετουργίες όπου κυριαρχεί το τρίπτυχο λόγος – μουσική – χορός. Την οργάνωση εκπαιδευτικών προγραμμάτων, μαθημάτων παραδοσιακής μουσικής, σεμιναρίων, εργαστηρίων, ακόμα και συναυλιών. Τη συνεργασία με μουσεία μουσικών οργάνων και την προώθηση της έρευνας και μελέτης σε θέματα εθνομουσικολογίας καθώς και τεκμηρίωσης και διάδοσης της παραδοσιακής μουσικής. Οι ιδέες είναι ανεξάντλητες και όλες υπηρετούν το ζητούμενο της εποχής μας, την εξωστρέφεια. Όσο για το ενδιαφερόμενο κοινό, οι χιώτες είναι φιλόμουσοι, το Μουσικό Σχολείο αποτελεί πυρήνα με εξειδικευμένους μουσικούς και σαφώς θα ενδιαφέρεται και….τέλος πάντων ζούμε σε ένα κόσμο που με τη συνδρομή της τεχνολογίας έχει γίνει ένα «πλανητικό χωριό». Όπως πολύ χαρακτηριστικά αναφέρει ο Ροζ Ντέιλυ « το 80% των δραστηριοτήτων του «Λαβύρινθου», του Μουσικού Εργαστηρίου του , που βρίσκεται – ας το προσέξουμε – στο Χουδέτσι, ένα ορεινό χωριό του Δήμου Ηρακλείου – γίνονται μέσω διαδικτύου». Μια τέτοια συλλογή μπορεί να εξελιχθεί τελικά σε μοχλό ανάπτυξης, σε πυρήνα ποικίλων δραστηριοτήτων. Το λόγο στο βήμα πήρε ο Παντελής Αδαμ. Σαλιάρης ο οποίος μας μίλησε για την υλοποίηση της ιδέας του να συλλέξει μουσικά όργανα από πολλά μέρη του κόσμου που επισκέφθηκε, την πεποίθηση του ότι όλα αυτά πρέπει να γίνουν κτήμα του κοινού που επισκέπτεται ένα μουσείο και κατέθεσε προτάσεις για τον εμπλουτισμό της συλλογής και την αξιοποίησή της ως πυρήνα δράσεων σχετικά με την παραδοσιακή μουσική.
Ακολούθησε εμπεριστατωμένη μουσειολογική τεκμηρίωση της συλλογής από τον Αντώνη Βερβέρη καθηγητή μουσικής και υποψήφιο διδάκτορα του τμήματος Μουσικών Σπουδών του Αριστοτέλειου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης. Ταξινόμησε τα Μουσικά όργανα της συλλογής σε:
α) Χορδόφωνα όργανα
1) Saz (Σάζι), Τουρκία
2) Kabak kemane (Κεμανές από νεροκολοκύθα), Τουρκία
3) Rababa (Αιγυπτιακό Ρεμπάμπ), Αίγυπτος (ΠΡΟΣΟΧΗ! Συνοδεύεται από δοξάρι)
4) Ποντιακή λύρα ή «Κεμαντζές», Δράμα
5) Κρητική λύρα και δοξάρι με γερακοκούδουνα, Ηράκλειο
β) Αερόφωνα όργανα
6) Φλογέρα, Ουγγαρία
7) Διπλή φλογέρα, Ουγγαρία
8) 2 Nai (Αυλοί του Πανός), Ρουμανία
9) Μαντούρα, Κρήτη
10) Τσαμπούνα, Απείρανθος Νάξου
γ) Ιδιόφωνα όργανα
11) Jew’s harp (Εβραϊκή άρπα), προέλευση άγνωστη
δ) Μεμβρανόφωνα όργανα
12) Tamburello (Ντέφι), Κάτω Ιταλία
13) Ταραμπούκα ή τουμπελέκι, προέλευση άγνωστη
Ακολούθως το σύνολο κρουστών του Μουσικού Σχολείου Χίου, υπό τη διεύθυνση του Αντώνη Αγγουριδάκη παρουσίασε μουσικά ακούσματα με τίτλο «Ιστορία των κρουστών με εικόνες και ήχους», και με τη δεξιοτεχνία των μικρών και πολλά υποσχόμενων μουσικών του Μουσικού Σχολείου Χίου μάγεψε το κοινό της αίθουσας το οποίο καταχειροκρότησε τους μικρούς μαθητές.